Symptomen circulatiestilstand
Er zijn verschillende symptomen die een indicatie zijn voor een circulatiestilstand en/of een hartstilstand. De drie meeste voorkomende symptomen zijn; bewusteloosheid, verkleuring en ademhaling.
Bewusteloosheid
Het slachtoffer reageert niet op het aanspreken en het schudden aan de schouders.
Verkleuring
Het lichaam ziet grauw en bleek en kan een blauwe verkleuring hebben van onder meer de lippen, neus en oren.
Ademhaling
De ademhaling is traag of duidelijk hoorbaar met piepende of rochelende geluiden. Een slachtoffer kan na de circulatiestilstand happende ademhalingsbewegingen maken zonder effectief te ademhaling. Dit wordt ook wel gasping genoemd.
Gasping
Gasping is een reflex van het lichaam als reactie op een laag zuurstofgehalte in de hersenen. Gasping kan er op allerlei manieren uit zien. Dat hangt ook een beetje af van hoe lang de circulatiestilstand al duurt. Het wordt vaak beschreven als een schokkende, onregelmatige en/of luid snurkende ademhalingsbeweging.
Oorzaak circulatiestilstand
Bij een circulatie- of hartstilstand pompt het hart geen bloed meer rond. Hierdoor raakt het hartritme verstoord. Er kunnen hiervoor meerdere oorzaken zijn:
- Het hartritme is kan zeer chaotisch zijn. Deze oorzaak komt het meest voor. Dit wordt ook wel kamerwoelen of ventrikelfibrilleren genoemd.
- Er is geen hartritme meer, het hart staat stil. Dit komt minder vaak voor.
- Complicatie van hartinfarct.
- Ademstilstand.
- Elektrocutie.
- Spontaan of onbekend.
Tijdsduur tot hersenbeschadiging
Wanneer de ademhaling is verstoord duurt het twee à drie minuten en dan raakt het slachtoffer bewusteloos. Even later, als alle in het lichaam aanwezige zuurstof verbruikt is en er niet gestart wordt de reanimatie, dan houdt ook het hart op met pompen (circulatiestilstand). De hersenen hebben bloed nodig om zuurstof te krijgen. Zonder zuurstof beschadigen de hersenen of sterven hersencellen af. Over het algemeen houden we de grens van 4 minuten aan: krijgen de hersenen binnen die 4 minuten weer bloed en daarmee zuurstof toegediend, dan is de schade beperkt.